Stag 15 M4 to podstawowy model M4 w wersji cywilnej, wykonany w całości w specyfikacji wojskowej. Czy obecnie, w czasie, gdy na rynku jest ogromna ilość aerów (sam Stag Arms proponuje nam kilkanaście wersji), warto poważnie myśleć o podstawowej wersji M4? Warto.
Dlaczego warto? Przede wszystkim jest to koncepcja doskonale sprawdzona. Zweryfikowana zarówno konstrukcyjnie, jak i użytkowo. M4 powstał na wyraźne zapotrzebowanie armii amerykańskiej – początkowo jej jednostek specjalnych, a następnie rozpowszechnił się w normalnych oddziałach US Army, w których zastąpił klasyczny karabin M 16. Duże zamówienia rządowe są najlepszym potwierdzeniem jego wartości. Wywodzi się bezpośrednio z karabinu Colt Commando, który okazał się jednak zbyt specyficzny. Miał za krótką 10” lufę, a w konsekwencji słabą celność na średnich odległościach, mniej skuteczną balistykę końcową (prędkość, energia pocisku) i za duży płomień wylotowy. M4 został „uogólniony” i zoptymalizowany. Colt dostosował go do oczekiwań strzelców na współczesnym polu walki. I w tym realnym świecie wojny sprawdził się znakomicie. Na marginesie – warto pamiętać, że właśnie Stag produkował sporo części i zespołów dla Colt's Manufacturing Company LLC.
Dzisiaj anegdotycznie brzmi historia próby zastrzeżenia przez Colta nazwy M4, jako znaku towarowego. Ale dopiero w grudniu 2005 roku, sąd w Maine odrzucił wszystkie roszczenia Colta i orzekł, że M4 jest nazwą rodzajową. Od 2005 możemy spokojnie używać nazwy „em cztery” dla określenia typu karabinu... Jest to kolejne potwierdzenie powszechności broni i zarazem jej wartości – zły produkt nie zdobyłby rynku w takim stopniu.
Amerykański raport z 2006 roku, przygotowany na podstawie analizy opinii żołnierzy biorących czynny (strzelali do wroga) udział w walce w Iraku i Afganistanie, potwierdza, że 89% użytkowników M4 jest zadowolonych ze swojej broni. To bardzo dużo. Broń jest tylko niewielkim i dość skomplikowanym przedmiotem mechanicznym eksploatowanym w skrajnie niekorzystnych dla niego warunkach. A jednak potrafi osiągnąć wysoki stopień niezawodności. Awarie broni w standardach amerykańskich są podzielone na kilka klas – w zależności od czasu koniecznego do ich usunięcia (od 10 sekund do naprawy rusznikarskiej). US Army to wszystko zbiera, liczy, analizuje, wyciąga wnioski i na tej podstawie generuje specyfikacje standardów produkcji. Warto odnieść to do bliższych nam sposobów tworzenia najbardziej niezawodnych broni strzeleckich...
Stag 15 M4 jest, jak wspomniałem, wersją podstawową. Ma szesnastocalową lufę z komorą nabojową 5,56x45 NATO z gwintem 1:7 wskazującym użycie nabojów .223 Remington z pociskami o większej masie. Lufa jest wykonana w specyfikacji rządowej ze stali 4150, chromowana wewnątrz i zabezpieczona fosforanem manganu. Powinniśmy zwracać uwagę na rodzaj stali lufowej tak, jak oceniamy ergonomię broni i inne czynniki warunkujące nasze decyzje o zakupie. Stal 4140 jest stalą komercyjną, stal 4150 zgodna z mil-spec osiąga właściwości wymagane dla luf broni palnej poprzez zwiększenie dodatku węgla lub węgla z wanadem. Specyfikacja dopuszcza trzy równorzędne rodzaje stali 4150 uznając je za spełniające wymagania. Dlatego przyzwoite firmy zawsze podają w danych technicznych rodzaj użytej stali i potwierdzenie zgodności z mil-spec. Z drugiej strony, w okazjonalnym strzelectwie sportowym czy rekreacyjnym ma to niewielkie znaczenie, ale zawsze lepiej mieć dobrą lufę... chociaż nie zawsze najdłuższą...
Stag 15 M4 jest wyposażony w typową, sześciopozycyjną kolbę produkcji Stag Arms i w klasyczny, plastikowy handguard ze stalowymi wkładkami zapewniającymi osłonę termiczną. Dzisiaj, mając do wyboru mnóstwo osłon z różnymi systemami montażu dodatkowych urządzeń, jest to element wymagający zastanowienia. Czy wystarczy nam kawałek szyny na szkielecie, czy chcemy mieć światło, celownik laserowy? Stała muszka zintegrowana z blokiem gazowym i regulowany przeziernik w chwycie montowanym na szynie picatinny jest rozwiązaniem typowym. Na szynie postawimy optykę, ale z latarką może być trochę gorzej. Jednak, w ramach rekompensaty, dzięki zaczepowi bagnetu pod lufą możemy spokojnie dołączyć standardowy granatnik M 203... Plastikowa osłona lufy jest bezproblemowo wymienna, gdybyśmy kiedyś, z różnych powodów, chcieli rozbudować karabin.
Stag 15 M4 ma dobrą cenę i jest wyborem optymalnym do większości zastosowań. Ma również ten element doskonałej, prostej i gruntownie zweryfikowanej klasyki, którego często nie mają mocno udziwnione, najnowsze rozwiązania. Można dyskutować o zestawach konwersyjnych z systemu DI na system tłokowy, wymieniać wszystkie wady i zalety trzech opcji, tylko po co... M4 jest po prostu wystarczający... w zasadzie...
MJM
